산스크리트 반야심경(般若心經)

प्रज्ञापारमिताहृदयसूत्रं prajñāpāramitā-hṛdaya-sūtraṃ

般若波羅密多心經 

 

 

 

आर्यावलोकितेश्वरोबोधिसत्त्वोāryaavalokiteśvaro bodhisattvo  ।                           

觀自在菩薩 

 

गंभीरायांgaṃbhīrāyāṃ  प्रज्ञापारमितायांprajñāpāramitāyāṃ  चर्यांcaryāṃ  चरमाणांgcaramāṇo  ।               

行深般若波羅密多時 

 

व्यवलोकयतvyavalokayati स्मsma ।                                     

照見 

 

पंचस्कन्धाःpañca-skandhāḥ  तांश्चtāṃś ca  स्वभावशून्यान्पश्यतिsvabhāva-śūnyān paśyati  स्मsma  ।               

五蘊皆空 度一切苦厄 

 

इहiha  शारिपुत्रŚāriputra  रूपंrūpaṃ  शून्यताśūnyatā  शून्यतैवśūnyatā-eva  रूपंrūpaṃ  ।               

舍利子 色卽是空 空卽是色 

 

रूपान्नrūpān-na  पृथक्शून्यताpṛthak śūnyatā  शून्यतायाśūnyatāyā  नna  पृथग्रूपंpṛthag rūpaṃ  ।               

色不異空 空不異色 

 

यद्रूपंyad rūpaṃ  साsā  शून्यताśūnyatā  याyā  शून्यताśunyatā  तद्रूपंtad rūpaṃ  ।                   

色卽是空 空卽是色 

 

एवमेवevam eva वेदनासंज्ञासंस्कारविज्ञानानिvedanā saṃjña saṃskāra vijñānāṃ ।                       

受想行識 亦復如是 

 

इहiha  शारिपुत्रŚāriputra  सर्वधर्माःsarva-dharmāḥ  शून्यतालक्षणाśūnyatā-lakṣaṇā  ।                   

舍利子 是諸法空相 

 

अनुत्पन्नाanutpannā  अनिरुद्धाaniruddhā  अमलाamalā   विमलाavimalā  नोनाanonā   परिपूर्णाःaparipūrṇāḥ  । 

不生不滅 不垢不淨 不增不減 

 

तस्माच्छारिपुत्रtasmāc Chāriputra  शून्यतायांśūnyatāyāṃ  नna  रूपंrūpaṃ  ।                       

是故 空中無色 

 

नna  वेदनाvedanā  नna  संज्ञाsaṃjñā  नna  संस्काराsaṃskārā  नna  विज्ञानानिvijñānām  ।               

無受想行識 

 

नna  चश्रुःश्रोत्रघ्राणजिह्वाकायमनांसि chakṣuḥ-śrotra-ghrāṇa-jihvā-kāya-manāṃsi  ।                       

無眼耳鼻舌身意 

 

नna  रूपशब्दगंधरसस्प्रष्टव्यधर्माःrūpa-śabda-gandha-rasa-spraṣṭavya-dharmāḥ  ।                       

無色聲香味觸法 

 

नna  चक्षुर्धातुर्यावन्नcakṣur-dhātur yāvan na  मनोविज्ञानधातुःmano vijñāna-dhātuḥ  ।                     

無眼界乃至無意識界 

 

नाविद्ययाna-avidyā   नाविद्याक्षयोna avidyā-kṣayo  ।             

無無明 亦無無明盡 

 

यावन्नyāvan na  जरामरणक्षयोjarā-maraṇaṃ  नna  जरामरणक्षयोjarā-maraṇa-kṣayo  ।                 

乃至無老死 亦無老死盡 

 

नna  दुःखसमुदयनिरोधमार्गाduḥkha-samudaya-nirodha-mārgā  ।                             

無苦集滅道 

 

नna  ज्ञानंjñānaṃ  नna  प्राप्तिर्नाप्राप्तिःprāptir na aprāptiḥ  ॥                             

無智亦無得 

 

 

 

तस्माच्छारिपुत्tasmāc Chāriputra  प्राप्तित्aprāptitvād  द्बोधिसत्त्वाणांbodhisattvaṇāṃ  ।                           

以無所得故 菩提薩陀 

 

प्रज्ञापारमितामाश्रित्यprajñāpāramitām āśritya विहरत्यचित्तावरणःvidharaty ācittavaraṇaḥ ।                                   

依般若波羅密多 無故心罣碍 

 

चित्तावरणनास्तित्वादत्रस्तोcitta-āvaraṇa-nāstitvād atrasto  ।                             

無罣碍故 無有空怖 

 

विपार्यासातिक्रान्तोvipāryāsa-atikrānto निष्ठनिर्वाणःniṣṭhā-nirvāṇaḥ ॥                         

遠離顚倒夢想 究竟涅槃 

 

 

 

त्र्यध्वव्यवस्थिताःtryadhva-vyavasthitāḥ  सर्वबुद्धाःsarva-buddhāḥ  ।                           

三世諸佛 

 

प्रज्ञापारमितामाश्रित्यानुत्तरांprajñāpāramitām āśritya anuttarāṃ  सम्यक्सम्बोधिमभिसंबुद्धाःsamyak sambodhim abhisaṃbuddhāḥ  ।   

依般若波羅密多 故得阿耨多羅三藐三菩提 

 

तस्माज्ज्ञातव्यंtasmāj jñātavyaṃ  प्रज्ञापारमिताprajñāpāramitā  ।                           

故知 般若波羅密多 

 

महामन्त्रोmahā-mantro  महाविद्यामन्त्रोmahā-vidyā-mantro  ।                             

是大神呪 是大明呪 

 

ऽनुत्तरमन्त्रो'nuttara-mantro  ऽसमसममन्त्रः'samasama-mantraḥ  ।                           

是無上呪 是無等等呪 

 

सर्वदुःखप्रशमनःsarva-duḥkha-praśamanaḥ  सत्यममिथ्यत्वात्satyam amithyatvāt  ।                   

能除一切苦 眞實不虛 

 

प्रज्ञपारमितायामुक्तोprajñapāramitāyām ukto  मन्त्रःmantraḥ  तद्यथाtadyathā  ।                     

故說 般若波羅密多呪 卽說呪曰 

 

 

गतेgate  गतेgate  पारगतेpāragate  पारसंगतेpārasaṃgate  बोधिbodhi  स्वाहाsvāhā  ॥               

揭諦揭諦 波羅揭諦 波羅僧揭諦 苦提娑婆訶 

 

 

 

 

지혜의 저편에 이르는 진리의 경

 

 

세상을 두루 살피어 보시는 거룩한 보디사트바께서

지혜의 저편에 이르는 심오한 수행을 행하시며 낱낱이 살피시어

다섯 무더기들의 그러한 모습이 비어있음을 확실히 보시었다

 

사리푸트라여!

실체는 비어있는 것이고, 비어있는 것이 실체이다

실체는 비어있는 것과 다르지 않으며, 비어있음 또한 실체와 다르지 않다

실체라는 것은 곧 비어있음이며 비어있음이 곧 실체인 것이다

느끼고 생각하고 움직이고 인식하는 모든 것이 바로 이와 같다

 

사리푸트라여!

이 세상 모든 존재하는 것들의 비어있는 모습은 생하지도 않고 멸하지도 않으며

더렵혀지지도 않고 더렵혀질 수 없지도 않으며, 줄어들 수도 없고 늘어날 수도 없다

그러므로 사리푸트라여!

비어있음 안에는 실체가 없고

느낌도 생각도 움직임도 인식도 없다

눈도 없고, 귀도 없고, 코도 없고, 혀도 없고, 몸도 없고, 생각도 없다

형체도 없고, 소리도 없고, 냄새도 없고, 맛도 없고, 만져지는 것도 없고, 개념도 없다

눈의 영역에서부터 의식의 영역까지 모두 없는 것이다

깨달음이 없으니 무명도 없고

무명이 없으니 무명이 없어질 일도 없다

그러니 늙을 일도 없고 죽을 일도 없고 늙음과 죽음이 없어질 일도 없다

고통의 현실도 없고, 고통의 원인도 없고, 고통의 소멸도 없고, 고통을 소멸하는 방법도 없다

도무지 안다고 하는 것도 없으며 깨달음을 얻었다, 얻지 못했다고 하는 것도 없다

 

다다를 수 있는 것이 아니므로 보디사트바는

지혜의 저편에 이르러 마음에 걸림이 없는 상태에 머무른다

마음에 걸림이 없기 때문에 두려움이 없고

뒤집어지는 마음의 상태를 벗어나 니르바나에 이른다

 

과거, 현재, 미래에 두루 계신 모든 붓다들은

지혜의 저편에 이르러 바르고 고른 깨달음을 얻으셨다

그러므로 알아야 한다

지혜의 저편에 이르는 주문은 위대한 주문이고

위대한 지혜의 주문이고

더없이 높은 주문이고

비할 데 없는 주문이고

모든 괴로움을 가라앉히는

참되고 거짓 없는 주문이라는 것을

지혜의 저편에 이르는 주문은 다음과 같이 설하여진다

 

가떼 가떼 빠라가떼 빠라상가떼 보디 스와하

 

 

 

 

반야심경 독송